Skaeve Huse in Malberg: hoe gaat het tot nu toe?
Aan de Toustruwe in de Maastrichtse wijk Malberg staan 8 kleine huisjes: Skaeve Huse – Deens voor rare huizen. Ze zijn bedoeld voor mensen zonder een eigen thuis die (psychische) problemen hebben en niet tot rust kunnen komen in een andere woning. In 4 van de huisjes wonen sinds februari en maart 2024 mensen met begeleiding. Hoe zag het afgelopen jaar eruit en hoe reageert de wijk op de nieuwe buren?
Zorgen en vragen
Het buurtnetwerk van Malberg was kritisch over de komst van de Skaeve Huse. “Er zaten in Malberg ook ooit asielzoekers in de aanleunwoningen van het bejaardentehuis. Dat zorgde voor veel onrust. Met de bewoners van de Skaeve Huse waren we bang voor hetzelfde”, zegt de woordvoerder van het buurtnetwerk.
Mensen uit de wijk waren vooral bang dat de Skaeve Huse zouden zorgen voor overlast en criminaliteit. Tijdens de voorbereiding van de huisjes beschreef wijkbewoner Theo Reintjens zijn toekomstbeeld in een interview met RTV Maastricht: Skaeve Huse-bewoners die drank en drugs gebruiken op straat, in het openbaar poepen en plassen en winkelbezoekers lastigvallen.
Kees Smit, buurtopbouwmedewerker van stichting Trajekt in Malberg, maakte de zorgen uit de wijk van dichtbij mee. Hij zit sinds het begin van de Skaeve Huse bij de maandelijkse klankbordgroep en staat klaar voor mensen met vragen. “Hoe worden bewoners gekozen? Waarom hier en om wat voor mensen gaat het? Wat als een bewoner zich niet gedraagt? Daar wil je als wijkbewoner informatie over hebben.”
Rust en vertrouwen
Op de vragen van wijkbewoners kwamen antwoorden. Volgens Stephane Ummels, wijkagent van Malberg en Oud-Caberg, bracht dat rust in de wijk. Hij is aanspreekpunt van de politie voor wijkbewoners. Hij zit ook in de klankbordgroep en kent de bewoners van de Skaeve Huse. “Ik hoor nu steeds vaker van mensen uit de wijk dat het allemaal wel meevalt.”
De 4 bewoners van de Skaeve Huse zijn gevoelig voor prikkels. Daardoor kunnen of willen ze niet wonen in een normale woning. Ze zwierven eerst rond in Maastricht. In de Skaeve Huse aan de Touwstruwe kunnen ze kalm leven en krijgen ze begeleiding van zorginstelling Mondriaan. Het terrein is afgesloten – bezoekers moeten aanbellen – en er zijn duidelijke regels voor de bewoners. Gemeente Maastricht deelde er informatie over op de gemeentewebsite en verspreidde informatiebrieven in de wijk.
Woningstichting Servatius, Veiligheidshuis, de politie, de gemeente en andere partners bekijken samen of iemand een geschikte kandidaat is voor Skaeve Huse. Bewoners mogen geen ernstig crimineel verleden hebben of een gevaar zijn voor zichzelf en/of anderen. Stephane: “Een paar bewoners handelden vroeger in iets illegaals. Maar nu niet meer. Iemand die daar nog middenin zit, is niet geschikt voor de Skaeve Huse.”
De verantwoordelijke partners en stichting Trajekt werken samen zodat alles goed loopt. Als er toch iets is, kunnen bewoners van Malberg en Oud-Caberg dag en nacht bellen naar een telefoonnummer. “In het begin kreeg je soms niemand aan de lijn, of niet de goede persoon”, zegt de woordvoerder van het buurtnetwerk van Malberg. “Maar nu gaat dat beter.”
Meestal gingen meldingen over kleine dingen, vertelt wijkagent Stephane. Bijvoorbeeld over een Skaeve Huse-bewoner die een paard voerde dat in een weide stond: een wijkbewoner wilde dat liever niet. “Een andere keer liep een bewoner van de Skaeve Huse een bedrijventerrein op. Dat was niet de bedoeling. We zijn toen meteen met de melding aan de slag gegaan.”
De bewoner die het bedrijventerrein op wandelde, bleek niet goed in de Skaeve Huse te passen, net als een andere bewoner. Daarom kregen de 2 bewoners al snel een andere plek. Volgens Kees van Trajekt zorgde dat in de klankbordgroep voor vertrouwen in het meldsysteem. “Na woorden wil je daden zien. Die kwamen ook. Dit liet zien dat de betrokken partijen echt iets doen als er iets is.”
“Goed dat het er is”
In het buurtnetwerk van Malberg is nog niet iedereen blij met de Skaeve Huse, laat de woordvoerder weten. Maar dat er ook tevreden wijkbewoners zijn, bevestigt een straatvraag van RTV over de huisjes. “Ik heb er geen last van”, “ik doe niet mee aan de ophef” en “het is goed dat het er is”, luiden de reacties van winkelaars op het Malbergplein.
Wijkagent Stephane is blij voor de Skaeve Huse-bewoners. “Deze mensen zaten in een uitzichtloze situatie. De één woonde onder een brug, de ander in een bos, weer een ander zwierf rond met een caravan. Zij zijn nu van de straat af en hebben een huisje. Je kunt van alles een negatief verhaal maken. Maar ik vind dat we als samenleving iets moeten doen voor mensen die zichzelf niet goed kunnen redden.”
Kees van Trajekt: “Mensen die moeilijk kunnen leven in een gewone woning, verdienen nog steeds een fijn bestaan. Hier hebben ze een rustig plekje en de juiste begeleiding. Ze zijn hier gelukkig en dat is heel mooi.”
De toekomst
Het buurtnetwerk van Malberg ziet ook de positieve kanten van het project in Maastricht. “We hadden zorgen, maar die hebben we besproken en zijn opgepakt. Wij willen vooral dat mensen uit de wijk zich kunnen blijven melden als er toch problemen zijn door de Skaeve Huse. En dat er dan direct iets mee gebeurt als het nodig is. Dan vinden we het prima als de huisjes hier blijven”, zegt de woordvoerder van het buurtnetwerk.
De Skaeve Huse aan de Touwstruwe mogen 10 jaar blijven, met misschien nog een verlenging van 5 jaar. Wijkagent Stephane heeft alle vertrouwen dat het project goed blijft lopen. “Er wonen nu 4 mensen. Het is de bedoeling dat dat er 7 worden (in 1 huisje is het kantoor van de medewerkers, red.). Als er nog 3 bij komen zoals de bewoners die er nu zitten, verwacht ik dat de Skaeve Huse net zo’n succes blijven zoals nu.”
